10c Obrobka cieplna stopow zelaza, mechanika, materiałoznactwo
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
OBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA
Cz. III. Hartowanie i odpuszczanie, obróbka cieplno-chemiczna
HARTOWANIE, SPOSOBY HARTOWANIA
Hartowanie jest obróbką cieplną polegającą na nagrzaniu stali do
temperatur występowania austenitu >A
c1,3
, wygrzaniu – czyli
austenityzowaniu i oziębieniu w celu uzyskania struktury
martenzytycznej lub bainitycznej.
W celu uzyskania poprawnych wyników hartowania, konieczne
jest dotrzymanie odpowiednich parametrów, do których należą:
•
temperatura austenityzowania
•
czas grzania
•
szybkość chłodzenia
Temperatura
austenityzowania zależy od składu chemicznego stali, głównie
od zawartości węgla. Po hartowaniu na martenzyt, w stalach
podeutektoidalnych występuje oprócz martenzytu austenit szczątkowy
(nieprzemieniony), a w stalach nadeutektoidalnych – austenit szczątkowy i
Czas grzania
zależy od:
• ładu chemicznego stali
• wymiarów przedmiotu
• warunków nagrzewania, rodzaju pieca, ośrodka grzewczego
Szybkość chłodzenia
zależy od rodzaju ośrodka chłodzącego.
Najintensywniejszymi ośrodkami chłodzącymi są woda i
wodne roztwory chlorków, a ośrodkami łagodnie hartującymi –
oleje, sprężone powietrze.
Przy doborze kąpieli hartowniczych należy kierować się zasadą,
aby szybkość chłodzenia była wystarczająca dla wywołania
planowanych przemian, jednak nie nadmiernie duża, aby nie
wprowadzić zbyt dużych naprężeń hartowniczych, które mogą
być przyczyną samoistnego pękania i odkształcania
przedmiotów.
Naprężenia hartownicze są sumą naprężeń cieplnych i
strukturalnych. Naprężenia cieplne spowodowane są
nierównomiernym stygnięciem stali na przekroju elementu,
strukturalne wynikają z nierównomiernych przemian austenitu
na przekroju, czyli nierównomiernych zmian gęstości.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]