10 (2003), Wschód, Studia Indologiczne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
STUDIA INDOLOGICZNE
tom 10 (2003)
Tom artyku³ów ofiarowanych
Andrzejowi £ugowskiemu
przez grono Jego uczniów i wspó³pracowników
z okazji 65 urodzin
gö«Âdanâmâ˜aâòî
INSTYTUT ORIENTALISTYCZNY
UNIWERSYTET WARSZAWSKI
WARSZAWA 2003
KOMITET REDAKCYJNY
Marek Mejor (redaktor naczelny), Piotr Balcerowicz (z-ca redaktora
naczelnego), Anna Trynkowska, Monika Nowakowska
Termin zamkniêcia kolejnych numerów
Studiów Indologicznych
up³ywa ka¿dorazowo
z koñcem czerwca danego roku. Redakcja prosi autorów o
{
nadsy³anie artyku³ów w formie wydruku tekstu opatrzonego dyskietk¹ z wersj¹
artyku³u:
(a) w pliku tekstowym (*.txt) w kodach ASCII lub
(b) w pliku Word (*.doc lub *.rtf) z czcionkami sanskryckimi dostêpnymi w re-
dakcji, lub
(c) w pliku Word (*.doc lub *.rtf), przy czym sanskryckie znaki diakrytyczne po-
winny zostaæ zast¹pione wg nastêpuj¹cego wzoru:
—
diakrytyk = g³oska + @, np. â = a@; þ = t@; ô = m@; ÿ = h@ itp.
—
z wyj¹tkiem: palatalne n = n%; palatalne s = s%, gutturalne n = g@.
|
uwzglêdnianie standardowego systemu spolszczania przyjêtego w
Studiach Indolo-
gicznych
(patrz
Studia Indologiczne
1 (1994) 6–7),
}
stosowanie siê do zasad transkrypcji naukowej obowi¹zuj¹cej w
Studiach Indolo-
gicznych
, z uwzglêdnieniem podzia³ów miêdzywyrazowych w z³o¿eniach oraz
sandhi
na styku wyrazów (patrz
Studia Indologiczne
1 (1994) 6–8),
~
opatrzenie artyku³ów bibliografi¹ wedle systemu przyjêtego w
Studiach Indolo-
gicznych
.
Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji nades³anych tekstów.
Artyku³y do zamieszczenia w
Studiach Indologicznych
mog¹ byæ przesy³ane tak¿e przez
internet na adresy: piotr@orient.uw.edu.pl lub mejor@interia.pl
Copyright
© by Redakcja Studiów Indologicznych
Redakcja pozwoli³a sobie zmieniæ oryginalny zapis wyrazów indyjskich
zgodnie z zasadami stosowanymi w
Studiach Indologicznych
w artyku³ach
nastêpuj¹cych autorów: Monika Browarczyk, Barbara Grabowska, Joanna
Kusio, Joanna Jurewicz, Danuta Stasik, Bo¿ena Œliwczyñska, Natalia
Œwidziñska, El¿bieta Walter, Jacek WoŸniak.
ADRES REDAKCJI
Instytut Orientalistyczny
Uniwersytet Warszawski
Krakowskie Przedmieœcie 26/28
00–927 Warszawa
sk³ad komputerowy, czcionki: Piotr Balcerowicz
© projekt ok³adki: Piotr Balcerowicz
Druk i oprawa:
Zak³ad Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego
Zam. /2003
ISSN 1232–4663
SPIS TREŒCI
Andrzej £ugowski – nauczyciel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Andrzej £ugowski
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
PIOTR BALCEROWICZ:
Dysputa miêdzy materialist¹, królem Paesim, a ksiêciem-ascet¹
Keœinem. Fragment
Opowieœci o królu Paesim
(
Paesi-kahâòayaô
) . . . . . . . . . .
11
MONIKA BROWARCZYK:
Komizm i satyra w estetyce oraz teorii literatury (sanskryt i hindi) . . . . .. . . . . . 30
MARIA KRZYSZTOF BYRSKI:
‘Arytmetyka’ hinduizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 48
BARBARA GRABOWSKA:
Pieœni o Czarnym Kochanku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 65
JOANNA JUREWICZ:
Rygwedyjskie pojêcie
ágra
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 78
BOGUS£AW J. KOC:
Hymny wedyjskie: S³owo i Mowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 98
JOANNA KUSIO:
Interpretacja metafory
muttu aãattal
w kontekœcie
przepowiedni
kuýatti
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126
MAREK MEJOR:
Kot w literaturze indyjskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .142
MONIKA NOWAKOWSKA:
Czego mog¹ uczyæ Wedy? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164
DANUTA STASIK:
Zapytaj Ramê o radê:
dzieje Ramy jako Ÿród³o wiedzy o przysz³oœci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192
BO¯ENA ŒLIWCZYÑSKA:
Widuszaka i Omkara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .185
NATALIA ŒWIDZIÑSKA:
Z mitologii talapuran (
tala-purâòam
):
Œwi¹tynia jako pocz¹tek i koniec œwiata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192
ANNA TRYNKOWSKA:
Z „Przygód dziesiêciu m³odzieñców" II:
Jak œpi¹ca królewna ksiêciu z³odziejowi serce skrad³a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202
EL¯BIETA WALTER:
Wprowadzenie do jêzyka bengalskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209
MA£GORZATA WIELIÑSKA-SOLTWEDEL:
Plagiat w sanskryckiej literaturze gramatycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241
JACEK WONIAK:
Nondi nadaham – tamilski „dramat kaleki” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262
•
RECENZJE
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270–275
PIOTR BALCEROWICZ:
Willem Bollée:
The Story of Paesi (Paesi-kahâòayaô). Soul and Body
in Ancient India. A Dialogue on Materialism
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270
•
SPRAWOZDANIA
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276–1
MAREK MEJOR:
12 Œwiatowa konferencja sanskrytu –
– Helsinki, 13–18.07.2003 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276
MONIKA NOWAKOWSKA:
Miêdzynarodowa letnia szko³a sanskrytu –
– Csikszereda, 21.07–4.08.2002, Pondichéry, 21.07–3.082003 . . . . . . . . . . . . 277
DANUTA STASIK:
VII Œwiatowa konferencja hindi –
– Paramaribo, 5–9.06.2003 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279
DANUTA STASIK:
IX Konferencja bhakti –
– Heidelberg, 23–26.07.2003 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 280
Andrzej £ugowski – nauczyciel
Ju¿ prawie pó³ wieku minê³o od momentu, gdy Andrzej £ugowski przekroczy³
próg Uniwersytetu Warszawskiego œwie¿o immatrykulowany student. Nie by³ to
zreszt¹ jego pierwszy kontakt z nasz¹ Uczelni¹. Dopiero po jakimœ czasie siê dowie-
dzia³em, ¿e jeszcze jako uczeñ gimnazjum zagl¹da³ do Uniwersytetu po to, ¿eby siê
uczyæ chiñskiego. Pamiêtam jedne z pierwszych zajêæ z sanskrytu, którego nas
uczy³ Profesor Eugeniusz S³uszkiewicz. By³o ju¿ doœæ ch³odno. Siedzieliœmy w
paltach, bo w piecach napalono ledwo ledwo. Blade póŸnojesienne s³oñce zagl¹da³o
przez okno, a myœmy siê dowiedzieli, ¿e jedno z imion s³oñca po sanskrycku brzmi
arka.
Okaza³o siê, ¿e nasz nowy Kolega Andrzej ju¿ zna³ to s³owo, bo i sanskryt nie
by³ dla Niego czymœ zupe³nie nowym. Wœród tej niewielkiej grupki studentów by³
On bodaj jedyn¹ osob¹, której decyzja o studiowaniu indologii wynika³a przede
wszystkim z fascynacji jêzykiem. W Jego wypadku by³ to wyraz niejako ideowej
indoeuropejskoœci. Zafascynowany t¹ rodzin¹ jêzykow¹, na niej siê skoncentrowa³
ze szkod¹ dla chiñszczyzny, z któr¹ flirtu nie kontynuowa³ ju¿ z pierwotn¹ inten-
sywnoœci¹. Zreszt¹ i w tych zainteresowaniach czas jakiœ jeszcze jêzyki germañskie
walczy³y w nim o lepsze z sanskrytem, co znalaz³o wyraz w epizodzie poznañskim,
gdy próbowa³ studiowaæ na tamtejszej germanistyce. Ostatecznie jednak zwyciê¿y³
sanskryt i bardzo szybko siê okaza³o, ¿e to w³aœnie Andrzej sta³ siê g³ównym part-
nerem Profesora na zajêciach z tego jêzyka. To On ‘drêczy³’ Profesora niezliczon¹
iloœci¹ pytañ dotycz¹cych najczêœciej indoeuropejskiej etymologii rozmaitych wyra-
zów. Te pytania by³y nam nad wyraz na rêkê wtedy, gdy nie mieliœmy przygotowa-
nej na zajêcia wystarczaj¹cej iloœci tekstu. Profesor bowiem przystêpowa³ do ob-
szernego wyjaœniania problemu i tak potrafi³o min¹æ nawet pó³ godziny. Ju¿ wtedy
Andrzej porusza³ siê z imponuj¹c¹ nam, Jego kole¿ankom i kolegom, swobod¹ w
dziedzinie jêzyków indoeuropejskich, odwo³uj¹c siê do jêzyków celtyckich, nie-
mieckiego, islandzkiego, jêzyków skandynawskich, jêzyków romañskich, litew-
skiego, jêzyków s³owiañskich czy –
last but not least
– greki i ³aciny. ¯artowa³em
sobie wtedy z niego, ¿e s³owniki ró¿nych jêzyków zmienia jak rêkawiczki, za nic
maj¹c wiernoœæ monolingwisty. Ten urodzony jêzykoznawca, uwa¿aj¹cy jêzyk –
jakby w duchu Janowej Apokalipsy – za najwa¿niejsze znamiê rzeczywistoœci, zna-
laz³ w hindusach staro¿ytnych z ich bezgranicznym szacunkiem dla jêzyka w³aœnie,
czy mo¿e trafniej by³oby powiedzieæ – dla Mowy (
Vâc
), swych duchowych pobra-
tymców.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]