10 66,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Przemysł
cementowy
w Polsce
Przemysł jest całkowicie sprywatyzowany,
zakłady produkcyjne są własnością światowych
koncernów producentów cementu.
Zdolność produkcyjna pieców metody suchej
w przemyśle cementowym wynosi obecnie około
13.900 tys. ton klinkieru cementowego rocznie.
Może ona zostać zwiększona nawet do 15 mln
ton na rok. Wydajność zainstalowanych obecnie
młynów cementu jest wystarczająca dla produkcji
cementu wynoszącej nawet 20 milionów ton na rok.
Przemysł cementowy w Polsce, pod względem
wielkości produkcji znajduje się na siódmym miej-
scu wśród europejskich producentów cementu.
Głęboka modernizacja techniczna, jaka miała
miejsce w przemyśle w ostatnim dziesięcioleciu,
spowodowała, że branża pod względem techno-
logicznym jest w ścisłej czołówce europejskiej
i światowej.
Rynek
W roku 2005 zużycie cementu w kraju wyniosło
12.160 tys. ton i było wyższe o 5,9% w sto-
sunku do roku 2004. Wzrost zużycia cementu
następuje stopniowo po okresie poprzednich lat
2000-2003, w których zużycie cementu w kraju
systematycznie malało. W porównaniu z rokiem
2000, w którym zużycie cementu było najwyż-
sze w całym okresie transformacji gospodarki
naszego kraju, jest to nadal wynik o około
15,5% gorszy. Należy się jednak spodziewać, że
jest to kolejny po 2003 rok, w którym zakoń-
czyła się wyraźna tendencja spadkowa zużycia
cementu, wskazujący na dalszy wzrost w latach
następnych. Opinię taką uzasadnia również
obserwowane od blisko dwóch lat wysokie
tempo rozwoju gospodarczego kraju i powolny,
lecz systematyczny wzrost nakładów na inwe-
stycje. Niewątpliwie opinię tę skorygują dopiero
następne lata.
Przemysł cementowy sprzedał w 2005 r. na rynku
krajowym 11.852,9 tys. ton cementu, to jest
7,2% więcej niż w roku 2004. Porównanie zuży-
cia krajowego ze sprzedażą przemysłu wskazuje,
że na rynku krajowym około 300 tys. ton sprze-
dawanego cementu pochodzi z importu. Jest to
poważna konkurencja dla producentów cementu
w kraju. Branża w minionym roku wyeksporto-
Lokalizacja zakładów cementowych
+UJAWY
Właściciele zakładów cementowych w Polsce
:AKADY
'ÏRADE#EMENT3!
#EMENTOWNIA'ÏRADE
%KOCEM3PZOO
,AFARGE#EMENT
:AKAD+UJAWY
:AKAD-AOGOSZCZ
'RUPA/ARÏW3!
7AxCICIELGRUPACEMENTOWA
(EIDELBERG#EMENT
#HEM
,AFARGE
7ARTA
2EJOWIEC
#2(
/DRA
'ÏRADE
2UDNIKI
%KOCEM
.OWINY
-AOGOSZCZ
'RUPA/ARÏW
#EMENTOWNIA2EJOWIEC
#EMEX0OLSKA3PZOO
:AKAD#HEM
:AKAD2UDNIKI
#EMENTOWNIA.OWINY
#EMENTOWNIA7ARTA3!
#EMENTOWNIA/DRA3!
#EMENTOWNIA.OWA(UTA3!
'ÏRKA#EMENT3PZOO
#EMEX
'ÏRKA
ZAK
ADYCEMENTOWE
.OWA(UTA
$YCKERHOFF
0OLEN#EMENT
-IEBACH
2UMELI
-APEI
8
ł
9
Udział grup cementowych
w sprzedaży cementu w roku 2004
(EIDELBERG
#EMEX
#2('RUPA/ARÏW
DAWNIEJ2-#3PZOO
wała 487,6 tys. ton cementu, czyli o około 35%
więcej niż w roku 2004.
Cechą charakterystyczną krajowego rynku ce-
mentu jest sprzedaż dużych ilości cementu wor-
kowanego. W ogólnej wielkości sprzedaży w roku
2005 udział cementu w workach wynosi około
36%. Mimo tendencji malejącej, zmniejszanie
się udziału cementu w workach (w roku 2004
– 40%) w sprzedaży nadal przebiega bardzo wol-
no. Pod tym względem rynek nasz znacznie różni
się od rynków innych krajów europejskich, na
których ilość sprzedawanego cementu workowa-
nego często stanowi tylko kilkanaście procent.
towy może w pełni zaspokoić zapotrzebowanie
rynku w okresie najbliższych kilku lat, nawet
przy znacznym wzroście popytu. W minionym
roku jego zdolność produkcyjna wykorzystana
była bowiem tylko w około 71%.
Na rynek dostarczono ponad 30 rodzajów cemen-
tu, zaspokajając wszystkie wymagania odbiorców
co do pożądanych przez nich własności cemen-
tów. W całkowitej masie wyprodukowanego ce-
mentu 45,3% stanowiły cementy czyste, 46,2%
cementy z dodatkami, 7,7% cementy hutnicze
i 0,9% cementy pucolanowe i inne. Produkowane
cementy charakteryzuje wysoka stabilność ich
własności, osiągana dzięki ścisłemu przestrze-
ganiu reżimów technologicznych i drobiazgowej
kontroli procesów produkcyjnych.
Produkcja
Produkcja cementu w roku 2005 wyniosła
12.259,9 tys. ton i była wyższa o 7,5% w porów-
naniu do roku poprzedniego. Klinkieru cemento-
wego wyprodukowano 9.417 milionów ton, jest
to wartość zbliżona do produkcji z roku 2004.
Wzrost produkcji cementu był proporcjonalny do
wzrostu sprzedaży cementu. Przemysł cemen-
Wyniki przemysłu
cementowego w latach
1994-2005
Technologia
W wyniku gruntownej modernizacji zakładów ce-
mentowych klinkier produkowany jest prawie wy-
łącznie energooszczędną metodą suchą. Od 2003
roku tylko 2% klinkieru, przeznaczonego do
KT
KT
Tabela – Wyniki przemysłu cementowego w latach
2003-2005
2003
2004
2005
Produkcja klinkieru
8518,0
9354,9
9417,0
Produkcja cementu
11 009,0 11 413,1
12 259,9
Sprzedaż cementu w kraju
10 572,0 11 061,7
11 852,9
Zużycie cementu
10 570,0 11 479,3
12 160*
Eksport cementu
276,0
361,7
487,5
Eksport klinkieru
75,8
226,0
283,0
* szacunek
10
produkcji cementów o specjalnych własnościach,
wyprodukowano metodą mokrą. Jednostkowe zu-
życie ciepła na wypalanie klinkieru w roku 2005
wyniosło średnio dla całego przemysłu 3466
kJ/kg klinkieru (3380 kJ/kg dla metody suchej).
Warto zauważyć, że w krajach Unii Europejskiej,
przed jej poszerzeniem, średnio zużycie ciepła
na wypalanie klinkieru wynosiło 3725 kJ/kg, co
niewątpliwie świadczy o wysokim poziomie tech-
nicznym przemysłu cementowego w Polsce.
Minimalizacja zużycia energii cieplnej na
wypalanie klinkieru ma podstawowe znaczenie
dla producentów, zakup paliwa stanowi bowiem
największą pozycję w kosztach wytwarzania
cementu. W roku 2004 około 10% a w roku 2005
13,9% energii cieplnej na wypalanie klinkieru
przemysł uzyskał ze spalania paliw zastępczych.
Celem przemysłu jest przynajmniej podwojenie
tej wielkości.
Przemysł charakteryzuje również zdecydowanie
niższe niż przed laty zużycie energii elektrycz-
nej. Wynosiło ono 101 kWh/tonę wyprodukowa-
Rodzaje cementów
produkowanych w roku 2005
11
nego cementu w roku 2005 i 102,6 kWh/tonę
w roku 2004. Przemysł cementowy w wielu
innych krajach europejskich zużywa nawet
kilkanaście procent więcej energii elektrycznej.
W Polsce jeszcze kilkanaście lat temu były zakła-
dy zużywające ponad 200 kWh/tonę wyprodu-
kowanego cementu, dziś należymy do czołówki
w Europie.
atmosfery. W roku 2005 emisja pyłów wyniosła
1609,5 ton, to jest 0,131 kg/tonę wyproduko-
wanego cementu. W roku 2004 było to 1716,5
ton/rok, to jest 0,15 kg na tonę wyproduko-
wanego cementu. Rok wcześniej wskaźnik ten
wynosił 0,18 kg/tonę cementu. Dla porównania,
na początku lat dziewięćdziesiątych emisja py-
łów wynosiła około 5 kg/tonę wyprodukowanego
cementu.
Dzięki zmniejszeniu jednostkowego zużycia
ciepła na wypalanie klinkieru zmalała emisja
gazów do atmosfery. Emisja dwutlenku węgla,
głównego składnika gazów spalinowych, osiąg-
nęła poziom poniżej 0,9 kgCO
2
/kg wypalanego
Środowisko
Działalność przemysłu cementowego w Polsce
jest przykładem dobrze realizowanej strategii
zrównoważonego rozwoju.
Radykalnie ograniczono emisję pyłów do
Sprzedaż cementu luzem i w workach w latach 1998-2005
Zużycie ciepła w przemyśle cementowym w latach 1994-2005
12
[ Pobierz całość w formacie PDF ]