10. Kosmologia, studia calosc, studia całość, 3 semestr, inig, Fizyka II, Fizyka II, Wyk+éady
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
SPOSOBY BADANIA WSZECH
ĺ
WITA
OBSERWACJE
HISTORIA TELESKOPÓW
1600: Galileusz
, pierwsze uŇycie teleskopu do
obserwacji astronomicznych; poczĢtek ewolucji
teleskopów soczewkowych słuŇĢcych astronomom
do koıca XIX w.
Ļrednica soczewki: 5cm
główne odkrycia: plamy na Słoıcu, kratery na
KsiħŇycu, fazy Wenus, ksiħŇyce Jowisza
1671, Newton
, promienie Ļwietlne skupiane za pomocĢ nie soczewki, lecz wklħsłego
zwierciadła: znaczne zmniejszenie strat zwiĢzanych z pochłanianiem i rozpraszaniem Ļwiatła.
Teleskopy zwierciadlane nie były popularne aŇ do koıca XIXw (trudnoĻci ze zrobieniem
dobrych luster). Pierwsze posrebrzane zwierciadło zostało zamontowane w teleskopie dopiero
na poczĢtku drugiej połowy XIX wieku.
teleskop soczewkowy z Yerkes Observatory
, lata 90 XiXw : najwiħkszy na Ļwiecie w wieku
na poczĢtku XXw. Ļrednica obiektyw u 101.6 cm (40 cali), masa około 230 kg. Masa czħĻci
ruchomych ponad 27 t; ostatni teleskop soczewkowy.
główne odkrycia: odległoĻci do wielu gwiazd, pomiary ich masy; odkrycie pola magnetyczne
Galaktyki i jej ramion spiralne.
ńrdþa:
interne, Wiedza i
Ň
ycie,
ĺ
wiat Nauki, firmy Tether Applications
HISTORIA TELESKOPÓW
tubus
okular
zwierciadło
główne
pierwszy wielki teleskop zwierciadlany
: “szeĻędziesiĢtka z Mt. Wilson", 1905,
Konstruktor: George Ellery Hale (1868-1938).
Ļrednica lustra 152.4 cm (60 cali)
masa lustra/gruboĻę: 900kg/ 20cm
Główne osiĢgniħcia:
- wyznaczenie odległoĻci Słoıca od centrum naszej Galaktyki.
-dokumentacja komety Halleya w 1910 roku .
TELESKOPY SOCZEWKOWE I ZWIERCIADLANE
obiektyw
Teleskop soczewkowy
(refraktor):
w najprostszym
przypadku dwie soczewki: duŇa,
która zbiera Ļwiatło (obiektywu) i
mała (okular), która umoŇliwia
obejrzenie obrazu wytworzonego
przez obiektyw. Obiektyw i okular
zamocowane w tubusie.
zwierciadło
wtórne
zwierciadło główne
tubus
okular
Teleskop zwierciadlany (reflektor):
obiektyw: wklħsłe lustro (zwierciadło główne).
Odbita od niego wiĢzka promieni Ļwietlnych jest skupiona po stronie obserwowanego
obiektu, a nastħpnie odbita od niewielkiego zwierciadła wtórnego ponownie w stronħ
zwierciadła głównego (poza które Ļwiatło przechodzi przez mały otwór). W duŇych
przyrzĢdach aŇurowe rusztowanie podtrzymujĢce zwierciadło wtórne zamiast tubusu.
NAJNOWSZE TELESKOPY
Teleskopy Keck1 i Keck2
(Mauna Key, Hawaje)
-Ļr. lustra/masa: 10m, -masa
lustra: 15t
(36 szeĻciokĢtnych
segmentów o Ļr. 1.8 m i masie
400 kg)
Segmentowe zwierciadło teleskopu Kecka
OPTYKA AKTYWNA
PROBLEMY KLASYCZNYCH TELESKOPÓW:
•
odkształcenia zwierciadła
optyka aktywna:
korekcja kształtu
zwierciadła głównego (przez aktywatory) i
dobieranie odpowiedniego połoŇenia
zwierciadła wtórnego, tak aby obraz
kontrolny obserwowanego układu był jak
najlepszy. Potrzeba korekty pojawia siħ
zazwyczaj nie czħĻciej niŇ co kilka sekund
(zwykle co kilka minut).
optyka adaptywna:
kompensacja ruchów
atmosfery poprzez odpowiednie wyginanie
dodatkowego, niewielkiego zwierciadła
umieszczonego przed odbiornikiem
promieniowania. Informacje o chwilowym
odkształceniu rejestrowanej wiĢzki promieni
Ļwietlnych uzyskiwane sĢ dziħki analizie
obrazu “sztucznej gwiazdy" wytworzonej w
wysokich warstwach atmosfery za pomocĢ
lasera. (czħstotliwoĻę korekty do kilku
tysiħcy razy na s)
•
ruchy atmosfery ziemskiej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]