10 Śląskie Obserwatorium Geofizyczne w Raciborzu, Studia, Fizyka Ziemi, Geofizyka
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk
Zak³ad Sejsmologii i Fizyki Wnêtrza Ziemi
OBSERWATORIUM GEOFIZYCZNE w RACIBORZU
Gdañsk
Œl¹skie Obserwatorium Geofizyczne
Instytutu Geofizyki
Polskiej Akademii Nauk
w Raciborzu (
Koszalin
Olsztyn
Szczecin
Bydgoszcz
Bia³ystok
Poznañ
RAC
)
Warszawa
Zielona Góra
£ódŸ
Lublin
Wroc³aw
Stanowisko sejmometrów
50.0833°N 18.1942°E
WysokoϾ:
209 m
Kielce
Opole
Wspó³rzêdne:
RAC
Katowice
npm
.
Kraków
Rzeszów
Aparatura
Obserwatorium Geofizyczne w Raciborzu
za³o¿y³ prof. dr Karl Mainka. Budowê
obiektów Obserwatorium ukoñczono w 1928
roku, a w 1929 rozpoczêto regularn¹
rejestracjê. Stacja zosta³a wyposa¿ona w
sejsmografy mechaniczne konstrukcji K.
Mainki. Zosta³y one wykonane i zmontowane
przez pracowników pracowni mechaniki
dzia³aj¹cej przy Stacji. Trzy ogromne 1-
tonowe wahad³a: dwa poziome o kierunku
wschód-zachód i pó³noc-po³udnie i jedno
pionowe zosta³y umieszczone w piwnicy.
Ka¿dy z tych sejsmografów mia³ w³asne
urz¹dzenie rejestracyjne, na taœmie
papierowej kopconej sadz¹, czasowane z
zegara wahad³owego. Ponadto K. Mainka
uruchomi³ kilka punktów obserwacyjnych w
samym Zag³êbiu (m.in. w Bytomiu, Gliwicach,
Zabrzu), które podlega³y Stacji w Raciborzu.
G³ównym zadaniem Stacji by³a rejestracja
wstrz¹sów z rejonu Górnoœl¹skiego Zag³êbia
Wêglowego. Po wojnie Stacja zosta³a
przejêta przez Pañstwowy Instytut
Geologiczny a od
Sejsmografy zniszczone
podczas wojny zosta³y odbudowane i
ponownie uruchomione w 1948 roku. Od
1999 roku nie s¹ u¿ytkowane i stanowi¹
czêœæ ekspozycji w muzeum Stacji.
Obserwatorium wyposa¿one jest w
sejsmometry d³ugookresowe
typu
SKD
, które s³u¿¹ do
rejestracji wstrz¹sów dalekich oraz sejsmometry
krótkookresowe
typu
SM-3
przeznaczone do
rejestracji wstrz¹sów lokalnych. Sygna³ z sejsmometrów zapisywany jest cyfrowo i analogowo.
Stacjonarna
stacja sejsmiczna UMSS MK-5
- komputerowy system zbierania danych -
rejestruje sygna³ sejsmiczny w sposób ci¹g³y lub zapisuje tylko wykryte zjawiska.
Przy rejestracji z detekcji
czêstoœæ próbkowania sygna³u jest zwiêkszona do 100 Hz. Zapis drgañ na rejestratorze
analogowym w trybie ci¹g³ym dokumentuje rejestrowan¹ sejsmicznoœæ w sposób wizualny.
Przy
rejestracji ci¹g³ej sygna³ jest próbkowany 20 razy na sekundê.
Prof. dr K. Mainka
1953 r. nale¿y do Polskiej
Sejsmometry SM-3
Rejestrator analogowy
Terminal UMSS MK-5
Akademii Nauk.
Aparatura, któr¹ dysponuje Stacja mo¿e rejestrowaæ zarówno wstrz¹sy lokalne jak i
telesejsmiczne, jednak wysoki poziom szumów spowodowanych m.in. funkcjonowaniem miasta
nie pozwala na pe³ne wykorzystanie jej mo¿liwoœci. Aby zwiêkszyæ czytelnoœæ zapisów obni¿ono
czu³oœæ aparatury i rejestrowane s¹ tylko silniejsze zjawiska.
Dane opracowywane s¹ na podstawie zapisu cyfrowego. Wyniki rejestracji stacji
wysy³ane s¹ do Zak³adu Sejsmologii i Fizyki Wnêtrza Ziemi Instytutu Geofizyki PAN w
Warszawie oraz do europejskich centrów sejsmologicznych i do USA.
Biuletyny miesiêczne
zamieszczane s¹ równie¿
Sejsmograf systemu Mainki
w serwisie
internetowym Instytutu Geofizyki PAN:
W 2010 roku Obserwatorium zosta³o wydzielone z Zak³adu Sejsmologii i Fizyki Wnêtrza
Ziemi i pe³ni rolê placówki dydaktyczno- edukacyjnej Instytutu Geofizyki PAN, której celem jest
popularyzacja zagadnieñ z dziedziny geofizyki wœród m³odzie¿y szkó³ podstawowych,
gimnazjalnych i licealnych.
Wygl¹d pomieszczeñ Stacji w Raciborzu za czasów K. Mainki
W 2004 roku w ramach projektu
“Geofizyka w szkole” w
Obserwatorium otwarto
Pracowniê Dydaktyczno -
Historyczn¹, w której
eksponowana jest zabytkowa
aparatura geofizyczna.
Zwiedzaj¹cy maj¹ równie¿
mo¿liwoœæ zapoznania siê z
aktualnie dzia³aj¹cym
wyposa¿eniem obserwatorium,
zasadami pomiarów
sejsmologicznych i ich
najnowszymi rezultatami.
Sejsmografy SK-58
Aparatura geofizyczna
Sejsmografy Mainki
PODHALE 30 XI 2004 g.17.18
W£OCHY 6 IV 2009 g. 01.34
PRZYK£ADY SEJSMOGRAMÓW WSTRZ¥SÓW ZAREJESTROWANYCH W OBSERWATORIUM GEOFIZYCZNYM W RACIBORZU
[ Pobierz całość w formacie PDF ]