10527, - █▀ KSIĄŻKI [CZ3]
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ROBERT E. HOWARDL. SPRAGUE DE CAMPCONAN PIRATTYTU� ORYGINA�U: CONAN THE FREEBOOTERPRZEK�AD ZBIGNIEW A. KR�LICKIMapa na wyklejce powsta�a na podstawie notatek i szkic�w Roberta E. Howarda oraz mapstworzonych przez P. Schuylera Millera, Johna D.Clarka, Davida Kyle�a i L. Sprague�a deCampa.Notki biograficzne przed opowiadaniami zosta�y napisane na podstawie artyku�u P.Schuylera Millera i dr. Johna D. Clarka Prawdopodobny przebieg kariery Conana (AProbable Outline of Conan�s Career) opublikowanym w The Hyborian Age (Los Angeles,1938) oraz na podstawi: rozszerzonej wersji tego eseju p.t. Nieoficjalna biografia ConanaCymeryjczyka (An Infofficial Biography of Conan the Cimmmerian), kt�rego autorami s� P.Schuyler Miller, John Clark i L. Sprague de Camp, a kt�ry zosta� opublikowany wczasopi�mie po�wi�conym tw�rczo�ci Howarda Amra (tom 2, nr 8).Hawks over Shem to dokonana przez L Sprague de Campa przer�bka opowiadaniaHowarda Hawks over Egypt, pierwodruk Hawks over Shem w pa�dzierniku 1955 roku wFantastic Universe Fiction.Blad Colossus pierwodruk w czerwcowym numerze Weird Tales, 1934.Shadows in the Eagles pierwodruk w kwietniowym numerze Weird Tales, 1934.The Road of the Eagles to przerobione przez L. Sprague�a de Campa opowidania Howardao ttm samym tytule, ale dziej�ca si� w XVI wieku w Imperium Tureckim. Pierwodruk wUniverse Science Fiction, w 1955 roku pod tytu�em Conan, Man of DestinyA Witch Shall be Born pierwodruk u grudniowym numerze Weird Tales w 1934 roku.WST�PRobert E. Howard (1906�36), tw�rca Conana, urodzi� si� w Peaster w Teksasie iwi�kszo�� �ycia sp�dzi� w Cross Plains w sercu tego stanu. W czasie swego kr�tkiego �ycia(zako�czonego samob�jcz� �mierci� w wieku trzydziestu lat) Howard napisa� wiele utwor�wzaliczanych do literatury popularnej: opowiadania sportowe, kryminalne, historyczne,przygodowe, fantastyczno�naukowe, o duchach czy opowie�ci z Dzikiego Zachodu. Z kilkuserii heroic fantasy najwi�ksz� popularno�ci� ciesz� si� opowiadania o Conanie. Osiemna�cietych utwor�w ukaza�o si� za �ycia autora; osiem innych, od szkic�w i oderwanychfragment�w po kompletne r�kopisy, znaleziono w jego papierach po roku 1950. Opowiadaniate zosta�y doko�czone przez mojego koleg� Lina Cartera i przeze mnie.Ponadto na pocz�tku lat pi��dziesi�tych przerobi�em cztery nie publikowane r�kopisyopowiada� przygodowych Howarda na opowie�ci o Conanie, zmieniaj�c imiona bohater�w,usuwaj�c anachronizmy i wprowadzaj�c nadludzkie moce. Nie by�o to trudne, poniewa�bohaterowie Howarda s� do�� podobni do siebie, tak wi�c w wyniku tej po�miertnejwsp�pracy powsta�y dzie�a w trzech czwartych lub czterech pi�tych howardowskie. Dwa ztych utwor�w pojawiaj� si� w niniejszym zbiorze: �Jastrz�bie nad Shemem� (w oryginale�Jastrz�bie nad Egiptem�), opowiadanie, kt�rego akcja toczy si� w jedenastowiecznymEgipcie za panowania szalonego kalifa Hakima oraz �Droga Or��w�, pierwotnieumiejscowiona w szesnastowiecznym imperium tureckim.Co wi�cej, razem z Linem Carterem i Bj�rnem Nybergiem stworzyli�my kilka pastisz�wna temat Conana, opartych na wskaz�wkach znalezionych w notatkach i listach Howarda.Wszystkie te opowiadania � oryginalne, przerobione po�miertnie i pastisze � by�y lub b�d�wydane w tej serii opowie�ci o Conanie. Obecny zbi�r jest trzecim, nast�puj�cym pouprzednio wydanych tomach pt. �Conan� oraz �Conan z Cymerii�.Akcja opowiada� o Conanie toczy si� w wymy�lonej przez Howarda Erze Hyboryjskiej �oko�o dwana�cie tysi�cy lat temu, po zatoni�ciu Atlantydy, a przed narodzinami naszejcywilizacji. Conan, olbrzymi barbarzy�ca�awanturnik z zapad�ej, le��cej daleko na p�nocyCymerii, przybywa jako m�odzieniec do kr�lestwa Zamory (patrz mapa) i przez kilka latp�dzi tam oraz w okolicznych ziemiach niebezpieczny �ywot z�odzieja. P�niej zostajenajemnym �o�nierzem, najpierw w orientalnym kr�lestwie Turanu, a potem w pa�stwachhyboryjskich.Zmuszony do ucieczki z Argos Conan przyst�puje do pirat�w i na czele czarnosk�rejza�ogi grasuje przy wybrze�u Kush razem ze sw� shemick� partnerk� � Belit. Po �mierciBelit i kilku niezwykle niebezpiecznych przygodach w�r�d czarnych plemion Cymeryjczykwraca do Shemu i zn�w zostaje najemnikiem. W tym momencie rozpoczyna si� niniejszytom.Prawie dwadzie�cia lat temu m�j stary przyjaciel John D. Clark, farmaceuta i wielkimi�o�nik Conana na d�ugo przed tym, zanim ja nim zosta�em, wyda� znane w�wczas utwory oCymeryjczyku w wydawnictwie Gnom� Press. Napisa� d�ugi wst�p do pierwszej cz�citamtego cyklu, kt�r� by� �Conan Zdobywca�. Ten esej stanowi znakomite podsumowanietw�rczo�ci Howarda, a szczeg�lnie opowiada� o Conanie. Dr Clark pozwoli� mi zacytowa�go w niniejszej przedmowie.�Mija ju� siedemna�cie lat od chwili, w kt�rej zetkn��em si� z Er� Hyboryjsk�. Owoznamienne odkrycie nast�pi�o, gdy � zauroczony krzykliw� ok�adk� �Weird Tales� zwrze�nia 1933 roku � przeczyta�em �Pe�zaj�cy cie� i po raz pierwszy spotka�em Conana.Spotkanie utkwi�o mi w pami�ci i od tej pory �ledzi�em przygody tego nieconiekonwencjonalnego bohatera z wi�kszym ni� zwykle zainteresowaniem. Troch� p�niej(chyba w 1935 roku) Schuyler Miller i ja postanowili�my podj�� pr�b� naszkicowania �wiataConana. Okaza�o si� to �miesznie �atwe. Kraje powstawa�y na papierze, przez chwil� kr�ci�ysi� niespokojnie, a potem zachodzi�y na swoje miejsce, tworz�c przekonuj�c�, niezwykleautentyczn� map�. Wtedy napisali�my do Howarda i okaza�o si�, i� jego w�asna mapa by�aniemal identyczna; r�wnie� jego biografia Conana okaza�a si� zbie�na we wszystkichistotnych punktach z t�, kt�r� stworzyli�my z Millerem w oparciu o informacje zaczerpni�te zopowiada�. O ile pami�tam, najwi�ksz� niezgodno�� stanowi�a dwuletnia r�nica wiekubarbarzy�cy w jednym z utwor�w.Wtedy poj�li�my, �e mamy do czynienia z pisarzem, kt�ry zna sw�j fach. A kiedyprzeczytali�my r�kopis �Ery Hyboryjskiej�, zanim jeszcze zosta�a po raz pierwszy wydana,byli�my tego pewni.W ci�gu kilku nast�pnych lat uda�o mi si� pozna� reszt� bohater�w Howarda, w tym KullaAtlantyd� i innych. Nie ulega�o w�tpliwo�ci, �e chocia� niekt�re z tych utwor�w powsta�y,zanim w umy�le autora zrodzi� si� ten wspania�y pomys�, przy odrobinie wysi�ku mo�na jepodci�gn�� pod ten sam wz�r�Opr�cz opowie�ci o Conanie Czytelnik znajdzie tu r�wnie� fragmenty �yciorysu tejniezapomnianej postaci, tak jak odtworzyli�my go z Millerem, wi���ce w sp�jn� ca�o��podr�e i przygody barbarzy�cy. Jednak nie znajdziecie tu wyja�nienia, w jaki spos�bConanowi udaje si� pozby� kobiety, kt�r� zazwyczaj zdobywa na ko�cu opowiadania, aby napocz�tku nast�pnego zn�w by� w wolnym stanie. Nawiasem m�wi�c polecam to zagadnieniejako wdzi�czny temat bada� literackich dla niekt�rych doktorant�w anglistyki. Wynikiby�yby co najmniej tak samo u�yteczne jak publikacje zmierzaj�ce do ustalenia, czy praceprzypisywane W. Szekspirowi zosta�y w rzeczywisto�ci napisane przez Francisa Bacona czyhrabiego Oxfordu�Nie zamierzam pisa� o samym Robercie E. Howardzie. Nigdy nie pozna�em go osobi�cie,a ci, kt�rzy go znali, zrobi� to lepiej ode mnie. By� mi znany jedynie jako autor niezwykledobrej literatury fantasy. Dzie�a pisarza s� t� jego cz�stk�, kt�ra nie umiera wraz z jegocia�em � a utwory Howarda b�d� wiecznie �ywe po�r�d tych, kt�rzy naprawd� i ca�ymsercem lubi� wielk� przygod�. Ty, Czytelniku, jeste� zapewne jednym z nich, inaczej niekupi�by� tej ksi��ki.Howard by� pierwszorz�dnym narratorem, znakomicie pos�uguj�cym si� swoimwarsztatem pisarskim i zupe�nie pozbawionym zahamowa�. Swobodnie i precyzyjniepos�ugiwa� si� terminami pochodz�cymi z r�nych czas�w i miejsc: nazwami w�asnymi wnajr�niejszych j�zykach i odmianach, najdziwniejszymi rodzajami broni, jakie tylko by�yu�ywane pod s�o�cem, zwyczajami i klasami istniej�cymi w staro�ytno�ci i �redniowieczu �tworz�c z tego sp�jny i konsekwentny �wiat. P�niej doprawi� to wszystko spor� dawk�zjawisk nadprzyrodzonych i w rezultacie powsta� z�oty, purpurowy i szkar�atny wszech�wiat,w kt�rym mo�e zdarzy� si� wszystko � pr�cz nudy.Jego bohaterowie s� pozbawieni g��bi psychologicznej � ale nigdy nie s� nudni. Kull,Solomon Kane, Bran Mak Morn oraz sam Conan chodz�, m�wi� i �yj�. Mo�e nie s� to osoby,kt�re zaprosiliby�my na przyj�cie, lecz z pewno�ci� nie zapomnieliby�my ich, gdyby jednakprzyszli. Conan, najwi�kszy z bohater�w Howarda, jest zakutym w stal niezniszczalnym iniepohamowanym zawadiak�, jakim my wszyscy kiedy� chcieli�my by�. Kobiety wygl�dem,zachowaniem i strojem (lub jego brakiem) przypominaj� mieszkanki swego rodzaju haremu znaszych marze�, jakim prawdziwy harem nigdy nie jest (a szkoda, czy� nie by�oby mi�ospotka� takie osoby?). Ka�dy �otr jest tak �otrowski, jak mo�e by� tylko �otr doskona�y.Czarnoksi�nicy uprawiaj� naprawd� CZARN� magi�, a przyzywane przez nich lubpojawiaj�ce si� z w�asnej woli stwory s� (dzi�ki Bogu!) nie z tego �wiata.A przede wszystkim Howard by� znakomitym gaw�dziarzem. W jego utworachnajwa�niejsza jest akcja. Ca�y czas co� si� dzieje i wydarzenia od pocz�tku do ko�ca niezwalniaj� biegu, gdy jedno nieuchronnie prowadzi do drugiego, nie pozostawiaj�cczytelnikowi czasu na nabranie tchu. Nie szukajcie w tych opowie�ciach filozoficznychpodtekst�w czy intelektualnych zagadek � nie ma ich tam. Howard by� gaw�dziarzem.Opowiadania te mo�na przyr�wna� do opowie�ci typu �p�aszcza i szpady�, doprowadzonychdo perfekcji i z niewielkim dodatkiem seksu, wystarczaj�cym, aby rezultaty nie spocz�y nap�kach szkolnych lektur.Tak wi�c mamy t� ksi��k�. Je�eli czytali�cie ju� co� o Conanie, wiecie, czego si�spodziewa�. Je�li nie, a lubicie fantasy, mo�ecie naprawi� to zaniedbanie � usi��� i czyta� obogach, demonach, wojownikach i ich kobietach oraz o ich przygodach w �...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]