10568, - █▀ KSIĄŻKI [CZ3]
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Grzegorz KasprzykTematy:2. Czy należy maksymalnie rozwijać wrażliwoć na drugiegoczłowieka (w tym wrażliwoć społecznš), solidarnoć międzyludzkš, zdolnociempatyczne ułatwiajšce zrozumienie innych ludzi, czy raczej uodparniaćdziecko na zalew informacji o cierpieniach ludzi na całym wiecie,telewizyjnych obrazów katastrof i kataklizmów, okrucieństw, miercizadawanej na różne sposoby, uczyć je akceptowania własnej bezradnociwobec losu innych?3. Czy należy uczyć wartoci i wartociowania poprzez wyranewzorce, czy też, zakładajšc całkowity relatywizm wartoci - pokazywaćjedynie możliwoci wyboru i nadawania wartoci, unikać jednoznacznegooceniania?Zanim opowiem się po jednej ze stron (o ile w przypadku takiej złożonocizagadnień jest to w ogóle możliwe), należy zauważyć, iż można udzielić tutaj wieluodpowiedzi.Będš one wynikiem odmiennej interpretacji powyższego zagadnienia, jak równieżsumš poglšdów i odczuć poszczególnych autorów. Również ze względów cisłegopowišzania zagadnień, postanowiłem próbę ich analizy połšczyć w jednš wspólnšpracę, chcšc między innymi uniknšć powtarzania się czy poruszania dwukrotnietych samych aspektów.Dlatego najpierw stworzony został jeden tylko człowiek: Adam. Abycierozumieli, że jeli kto niszczy jedno ludzkie życie, to tak jakby niszczył cały wiat...a kto ocala jedno życie, jakby ocalał cały wiat.Moszna, Sanherdrin 4,5Jestemy gatunkiem Homo Sapiens, ze względu na podobieństwoanatomiczne, morfologiczne, pochodzenie ewolucyjne, stadium rozwojuembriologicznego itp. znalelimy swojš klasyfikacje w Królestwie Zwierzšt. Jestto jak najbardziej w wietle obecnej wiedzy zgodne z prawdš.Jednak abstrahujšc od przynależnoci czysto biologicznej, jest co, cowiadczy o naszej istocie człowieczeństwa". Co, co leży poza możliwociamiklasyfikacji naukowców, poza wszelkš materiš".To zbiór cech osobowoci (psychiki) charakterystycznych tylko i wyłšcznienaszemu gatunkowi, złożona zdolnoć odczuwania w odpowiedzi na niezliczonebodce odbierane ze rodowiska zewnętrznego, w końcu fakt posiadania iciefascynujšcego rozumu" i wynikajšcych z tego tak niezwykłych umiejętnoci jaknp. zdolnoć abstrakcyjnego mylenia".Te uwarunkowania niech powiadcza nasz postęp technologiczny i wręczniebywała zdolnoć uczenia się już od dnia narodzin. wiadomie pomijam tutajznamiennš nam elastycznoć" i wynikajšcš z tego umiejętnoć przystosowania siędo zmieniajšcych się warunków rodowiskowych.Podstawowym czynnikiem, który umożliwił nam tak dynamiczny rozwójbyła, jest i będzie złożona zdolnoć porozumiewania się pomiędzyprzedstawicielami swojego gatunku.Pomijajšc potrzeby pierwotne, będšce wynikiem naszego instynktusamozachowawczego, macierzyńskiego i stadnego", z którymi każdy człowiekprzychodzi na wiat, umysł dziecka jest jak tabula rasa" (czysta tablica).To włanie powinno być imperatywem rodziców, aby przygotować swojegopotomka do życia w społeczeństwie, wpoić mu umiejętnoci komunikowania się izdobywania dowiadczenia niezbędnego do samodzielnego życia.Warunki, w jakich żyjš kolejne pokolenia ulegajš nieustannej zmianie,wystarczy porównać ludy pierwotne" z współczesnym, złożonymspołeczeństwem, a więc również dowiadczenie czysto praktyczne ulega cišgłymuaktualnieniom.Można tutaj wdawać się w polemikę, odnonie korzyci i szkódtowarzyszšcym tym zmianom, nie jest to jednak tematem pracy. Wystarczyzgodzić się, że każdej istotnej zmianie towarzyszš jakie następstwa, nic nie jestcałkowicie dobre i całkowicie złe. Dlatego sšdzę, że ocenę każdych zmian należypozostawać włanie właciwej każdemu człowiekowi hierarchii wartoci.Jednak wartoci etyczne, moralne, sš ponadczasowe i nie przesadzę, jeżeli powiem,że to włanie one wiadczš o naszym człowieczeństwie".W obecnej istocie społeczeństwa (nazywanego już jawnie społeczeństwemkonsumpcyjnym ) można spostrzec na niespotykanš dotšd skalę, deficyt tychżewartoci. Ja osobicie nazywam to wszechogarniajšcym kacem moralnym".Na niekorzyć także może przemawiać tutaj, zachwianie w wielu przypadkach cechinstynktownych jak np. macierzyństwo (takie skrajnoci jak porzucanie dzieci wmietnikach) czy też instynkt samozachowawczy (szokujšca liczba samobójstw).Także tendencja wzrostowa do wszelkich zaburzeń natury psychicznej. Wartwspomnienia tutaj, jest także nagły wzrost agresji, szczególnie zauważalny waglomeracjach miejskich.Jak chyba nigdy wczeniej, tak włanie dzi" wzrasta potrzeba wartoci, zaktórych brak winę ponoszš przede wszystkim rodzice a także częciowospołeczeństwo. Można prognozować, że z dalszym jakże intensywnym rozwojemspołeczeństwa, brak tych wartoci będzie dotkliwiej odczuwany a zapotrzebowaniena nie stawać się niezbędnym do dalszego rozwoju ludzkiej cywilizacji. Dlategojestem zdania, że zarówno rola edukacyjna rodziców wobec swoich dzieci jak irównież w dużej mierze rola społecznego systemu owiaty powinny wzajemnie sięuzupełniaćNie zmienia to jednak faktu, że z uwagi na rozwój dziecka (zdolnocipoznawcze dzieci przypisane do wieku przed szkolnego) to włanie na rodzicówspada odpowiedzialnoć za przekazanie tych wartoci.Pomijajšc przypadki patologii w rodzinie (gdzie dziecko jest często obiektemzaspokajania potrzeb rodziców), często nie przygotowanie rodziców (nastoletnirodzice - to także scheda obecnej kultury) nikt nie jest w stanie cofnšć szkódodciniętych na psychice dziecka spowodowanych brakiem wychowania.Ewentualnie można starać się ich następstwa możliwie zminimalizować, co nie jestłatwe. Wystarczy spojrzeć, z jakimi problemami boryka się współczesnaresocjalizacja skazanych.Należy także pamiętać, że pomimo tego, iż jestemy zobowišzani starać sięprzedstawiać dziecku najwłaciwsze postępowanie a także wartoci, którymi będziesię kierowało w póniejszym wieku i nic nas od tego nie zwalnia, to jednakumiejmy realizować je w czynach. Jeli nie poprzemy, lub nie zechcemy poprzećnaszych rad czynami to nie dziwmy się, że dziecko prawdopodobnie ich meposłucha. Nie zapominajmy także, że ostatnie słowo zawsze należy do dziecka jakodo pełnoprawnego człowieka i to, jakim będzie dorosłym także zależy w dużejmierze od niego samego. Konsekwentnie i wytrwale wskazujmy mu drogę, nieżałujmy czasu na prowadzenie wspólnego dialogu, a także nie wstydmy sięokazywać uczuć, ale jednoczenie nie podcinajmy skrzydeł wyimaginowanyminakazami i zakazami bez poparcia, nie odbierajmy prawa do samorealizacji iostatecznego wyboru, który przecież należy tylko i wyłšcznie do niego samego.Każdy człowiek jest wartociš samš w sobie, sam fakt, że żyje nadaje już muniezbywalne prawa. Każdy w większym lub mniejszym stopniu jest indywidualny,ma potrzebę autonomii i jest niepowtarzalny. Właciwie każdego człowiekajakikolwiek stšpał, stšpa lub będzie stšpał po tej ziemi można porównać dojedynego w swoim rodzaju gatunku. Tutaj nawišzanie do myli rozpoczynajšcej tšpracę.Jeżeli przez pryzmat tegoż poglšdu spojrzeć na poczštkowe zagadnienie,odpowied nasuwa się sama i to niezależnie od odziedziczonego z domuwychowania, dowiadczeń życiowych, indywidualnych poglšdów i idei.W każdym przypadku, należy rozwijać wrażliwoć na drugiego człowieka,umiejętnoć solidaryzowania się z drugim człowiekiem i zdolnoci empatyczne,chociaż w życiu dorosłym będš one zawsze wypadkowš, zarówno wychowaniaodebranego w rodzinie, w placówkach owiaty a także własnych dowiadczeń wkontaktach z drugim człowiekiem. Tylko dzięki tym zdolnociom iumiejętnociom, człowiek był w stanie osišgnšć najwyższy poziom społecznejewolucji a porednio także wspinać się po szczeblach rozwoju w każdej dziedzinieswojego życia. Ta zdolnoć przede wszystkim wiadczy o naszymczłowieczeństwie, i pozycji na samym szczycie ewolucji, do której tak lubimy sięprzyznawać.Konkludujšc powiem, że te wartoci sš nierozerwalnie zespolone z naszš"istotš" i powinny być sumiennie przekazywane z pokolenia na pokolenie, tak jakto ma miejsce w większym lub mniejszym stopniu od zamierzchłych poczštkówludzkoci. Odpowiedzialnoć tš w znaczniejszym stopniu ponoszš rodzice,kontynuuje społeczeństwo, ale ostateczny wynik jest wytycznš drogi, jakšzdecyduje się pójć młody człowiek.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]